Οικουμενικές κυβερνήσεις: Λίγες και βραχύβιες (από τον Κανάρη στον Ζολώτα)

Λίγες και βραχύβιες

Κυβερνήσεις εθνικής ενότητας, από τον μπουρλοτιέρη Κανάρη στον σοφό Ζολώτα

Η υπό σχηματισμό κυβέρνηση συνεργασίας των μεγάλων κομμάτων εν έτη 2011 είναι η πρώτη που σχηματίζεται στην Ελλάδα από το Νοέμβριο του 1989. Τότε ο σοφός Ξενοφών Ζολώτας είχε ορκιστεί πρωθυπουργός στη λεγόμενη «Οικουμενική» κυβέρνηση.

Είχε προηγηθεί η συμφωνία των Ανδρέα Παπανδρέου, Κωνσταντίνου Μητσοτάκη και Χαρίλαου Φλωράκη, αφού κανένα κόμμα δεν είχε καταφέρει να λάβει την αυτοδυναμία στις βουλευτικές εκλογές εκείνο του μήνα.

Στο σχήμα εκείνο συμμετείχαν μεταξύ άλλων, ο Τζανής Τζανετάκης (υπουργός Αμυνας), ο Αντώνης Σαμαράς (Εξωτερικών), ο Γιώργος Γεννηματάς (Εθνικής Οικονομίας), ο Γιώργος Σουφλιάς (Οικονομικών), ο Θεόδωρος Κατριβάνος (Εσωτερικών).

Η κυβέρνηση εκείνη «άντεξε» μέχρι τις 13 Φεβρουαρίου 1990, οπότε προκηρύχθηκαν εκλογές, από τις οποίες αναδείχθηκε αυτοδύναμη η ΝΔ του Κ.Μητσοτάκη.

Είχε προηγηθεί, τον Ιούνιο του 1989, η κυβέρνηση συνεργασίας ΝΔ-ΣΥΝ υπό τον Τζαννή Τζανετάκη, η οποία είχε ως βασική αποστολή την παραπομπή του πρώην πρωθυπουργού Ανδρέα Παπανδρέου και υπουργών των κυβερνήσεών του για το σκάνδαλο Κοσκωτά.

Στην εκλογική αναμέτρηση που είχε μόλις λάβει χώρα, η ΝΔ είχε μεν αναδειχθεί πρώτο κόμμα, ωστόσο, λόγω του εκλογικού συστήματος δεν είχε καταφέρει να συγκεντρώσει την αυτοδυναμία.

Στην κυβέρνηση εκείνη είχαν αναλάβει υπουργεία ο Φώτης Κουβέλης (υπουργός Δικαιοσύνης) και Νίκος Κωνσταντόπουλος (Εσωτερικών).

Ο όρος «οικουμενική κυβέρνηση» χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά τον Μάιο του 1877, όταν ο Κωνσταντίνος Κανάρης σχημάτισε κυβέρνηση με την ενίσχυση των τότε πολιτικών αρχηγών της εποχής: Τρικούπη, Δηλιγιάννη, Ζαΐμη, Κουμουνδούρου.

Στόχος εκείνης της κυβέρνησης ήταν να προετοιμάσει τη χώρα εν όψει του ρωσοτουρκικού πολέμου. Ο Κανάρης πέθανε το Σεπτέμβριο του ίδιου χρόνου.

Μία ακόμα οικουμενική κυβέρνηση συγκροτήθηκε υπό τον Αλέξανδρο Ζαΐμη, το 1926. Αρχικά συμμετείχαν τα μεγαλύτερα κόμματα εκείνης της εποχής (Φιλελεύθεροι, Λαϊκό, Ελευθερόφρονοι, Δημοκρατική Ένωση).

Μερικά από τα μέλη της κυβέρνησης: ο Ανδρέας Μιχαλακόπουλος ήταν υπουργός Εξωτερικών, ο Παναγής Τσαλδάρης Εσωτερικών, ο Ιωάννης Μεταξάς υπουργός Συγκοινωνιών και ο Αλέξανδρος Παπαναστασίου υπουργός Γεωργίας.

Κυβέρνηση εθνικής ενότητας σχημάτισε και ο Γεώργιος Παπανδρέου το 1944. Είχε φτάσει το Κάιρο για το σχηματισμό αυτής της κυβέρνησης, η οποία αντικατέστησε τον Σοφοκλή Βενιζέλο.

Τέλος, κυβέρνηση εθνικής ενότητας είχε σχηματίσει και ο Κωνσταντίνος Καραμανλής κατά την επιστροφή του στην Ελλάδα, τον Ιούλιο του 1974.

Είχε προηγηθεί η κατάρρευση της Χούντας του Ιωαννίδη μετά το πραξικόπημα στην Κύπρο και την εισβολή του Αττίλα.

Στην κυβέρνηση εκείνη, η οποία είχε ορκιστεί από τον στρατηγό Φαίδωνα Γκιζίκη, και συμμετείχαν στελέχη των προδικτατορικών κομμάτων, όπως η Ένωση Κέντρου και η ΕΡΕ.

Μεταξύ των μελών της ο Γεώργιος Μαύρος (Ένωση Κέντρου), ο Ευάγγελος Αβέρωφ, ο Γεώργιος Ράλλης, ο Κωνσταντίνος Τσάτσος, ο Αθανάσιος Κανελλόπουλος, ο Γιάγκος Πεσματζόγλου και ο Γεώργιος-Αλέξανδρος Μαγκάκης.

Η κυβέρνηση εκείνη διήρκεσε μέχρι το Νοέμβριο του 1974, οπότε τις εκλογές κέρδισε η ΝΔ του Κωνσταντίνου Καραμανλή.

Newsroom ΔΟΛ