Λαθρανασκαφές στον Λαβύρινθο της Μεσαράς στην Κρήτη

Λαθρανασκαφές στο αρχαίο σπήλαιο

Σπηλαιολόγοι βρήκαν τρυπάνια και εργαλεία στον Λαβύρινθο της Μεσαράς

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: Χάρης Καρανίκας

ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ: Τετάρτη 15 Ιουλίου 2009 στα ΝΕΑ

Πέπλο μυστηρίου καλύπτει τα πρόσφατα, αναπάντεχα ευρήματα που ήρθαν στο φως κατά τη διάρκεια της αποστολής του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης και της Βρετανικής Βασιλικής Γεωγραφικής Εταιρείας στον Λαβύρινθο της Μεσαράς στην Κρήτη.

«Χωρίς αμφιβολία στο σπήλαιο δρούσε επαγγελματικό συνεργείο λαθρανασκαφών. Κατά την επίσκεψή μας με τους πανεπιστημιακούς βρέθηκαν διαμαντοτρύπανα μήκους έως και δύο μέτρων, με τα οποία άνοιγαν τρύπες για την τοποθέτηση εκρηκτικών, δίσκοι κοπής πετρωμάτων, βαριοπούλες, φτυάρια, τσάπες, τσουγκράνες. Αν κρίνουμε από τον αριθμό των εργαλείων εκσκαφής, μάλλον επρόκειτο για μεγάλο συνεργείο», λέει στα «ΝΕΑ» ο σπηλαιολόγος κ. Νίκος Λελούδας που συνόδευσε την προηγούμενη εβδομάδα την 7μελή ομάδα πανεπιστημιακών και ερευνητών στον Λαβύρινθο Μεσαράς.

Τα εργαλεία ήταν επιμελώς κρυμμένα σε μία εσοχή, 400-450 μέτρα από την είσοδο του σπηλαίου, η οποία βρισκόταν σε σχετικά μεγάλο ύψος, ώστε να μη φαίνονται από το δάπεδο. «Προεξείχε το δόντι μιας τσουγκράνας την οποία εντόπισε ένας από τους συνοδούς της αποστολής και έτσι βρέθηκαν και τα υπόλοιπα.

Επιπλέον, υπήρχε καλώδιο 100 μέτρων για την ηλεκτροδότηση των διαμαντοτρύπανων αλλά η γεννήτρια δεν έχει εντοπιστεί. Ακόμα βρέθηκαν εργαλεία συρματοκοπής, μιας τεχνικής κοπής πετρωμάτων σε λατομεία την οποία το πολύ να γνωρίζουν 100 άνθρωποι σε όλη την Ελλάδα.

Πιθανότατα θα υπήρχε η πληροφορία ότι υπάρχει κρυμμένος θησαυρός ή κάτι έχουν εντοπίσει με ανιχνευτή μετάλλων. Δεν εξηγείται αλλιώς το να κάνουν όλες αυτές τις επαγγελματικών προδιαγραφών εργασίες μπροστά σε έναν συμπαγή βράχο στα έγκατα του Λαβυρίνθου, αφού τα αρχαία έχουν απομακρυνθεί εδώ και πολλά χρόνια από την περιοχή», συμπληρώνει ο κ. Λελούδας.

Όσο για τις φήμες που θέλουν μέρος των λύτρων από την απαγωγή Παναγόπουλου κρυμμένα κάπου στην Κρήτη; «Αυτή η εκδοχή δεν έχει ακουστεί για την περίπτωση του Λαβυρίνθου», λέει στα «ΝΕΑ» ο δήμαρχος Μοιρών κ. Γιώργος Αρμουτάκης, ο οποίος διαψεύδει τα σενάρια απόκρυψης των λύτρων στο αρχαίο λατομείο. «Όλα τα εργαλεία που εντοπίστηκαν έχουν κατασχεθεί και βρίσκονται στα χέρια της Αστυνομίας», συμπληρώνει ο ίδιος.

Στα... αζήτητα της Ιστορίας

Μέχρι το 1899 που ο σερ Άρθουρ Έβανς ανακάλυψε τα Μινωικά Ανάκτορα της Κνωσού, ξένοι λόγιοι, ιστοριοδίφες, περιηγητές, αλλά και αυτόχθονες Κρητικοί πίστευαν ότι ο ιστορικός τόπος κατοικίας του Μινώταυρου που είχε κατασκευάσει ο Δαίδαλος βρισκόταν στον Λαβύρινθο Μεσσαράς: ένα μεγάλο σύμπλεγμα στοών αρχαίου λατομείου εξόρυξης πέτρας.

Από αυτό λέγεται ότι εξορύχτηκαν τα πετρώματα για να χτιστεί η αρχαία Γόρτυνα που εντοπίζεται σε μικρή απόσταση και πιθανότατα η Φαιστός, η οποία επίσης δεν απέχει πολύ από το σπήλαιο.

Η «ανάδυση» της Κνωσού με τους πολυδαίδαλους διαδρόμους και τα υπόγεια στα τέλη του 19ου αιώνα, εξώθησαν στα αζήτητα το σενάριο του «πρωταρχικού» Λαβυρίνθου της Μεσαράς.

Οι Γερμανοί είχαν μετατρέψει σε αποθήκη πυρομαχικών το μινωικό λατομείο!

ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ της «πραγματικής» τοποθεσίας του μυθικού Λαβυρίνθου ανακίνησε φέτος ο κ. Νίκολας Χόουορθ από το Τμήμα Γεωγραφίας και Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης. Σε συνεργασία με τη Βρετανική Βασιλική Γεωγραφική Εταιρεία διοργάνωσε επιτόπια έρευνα και μελέτη του αρχαίου υπόγειου λατομείου της Μεσαράς, η οποία άρχισε στις 5 Ιουλίου με 6 μεταπτυχιακούς φοιτητές του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, ενώ ως συνοδοί συμμετείχαν μέλη της Ελληνικής Σπηλαιολογικής Εταιρείας που γνωρίζουν καλά τα μυστικά του εσωτερικού του Λαβυρίνθου, όπως ο Νίκος Λελούδας, ο Δημήτρης Χατζηλιάδης και η γεωλόγος Ελίζα Χατζηχαραλάμπους.

Μαζί τους ήταν και ο Ελβετός Τόμας Ουάλντμαν, άριστος γνώστης της περιοχής, που έχει ερευνήσει επί μακρόν το μυστήριο των υπόγειων στοών της περιοχής και έχει δημιουργήσει ηλεκτρονικές σελίδες αφιερωμένες στον Λαβύρινθο (www. labyrinthos.ch).

Όπως υποστηρίζουν άνθρωποι που έχουν επισκεφθεί το αρχαίο λατομείο, η είσοδος στο εσωτερικό του είναι άκρως επικίνδυνη, καθώς υπάρχει μεγάλος κίνδυνος κατάρρευσης τμημάτων του, ενώ δεν αποκλείεται το ενδεχόμενο εκρήξεων λόγω του ότι ο Λαβύρινθος κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο χρησιμοποιούνταν ως αποθήκη πυρομαχικών. Το σχέδιο των ναζί

Σύμφωνα με τα στοιχεία που διαθέτει ο κ. Νίκος Λελούδας, το 1941 οι γερμανικές δυνάμεις, υπό την καθοδήγηση αναλυτικών χαρτών που δημιούργησε το 1821 ο Αυστριακός F.W. Sieber, ανακάλυψαν τις υπόγειες στοές της Μεσαράς. Σκοπός τους ήταν να μετατρέψουν τον Λαβύρινθο στη μεγαλύτερη υπόγεια αποθήκη πυρομαχικών της Ανατολικής Μεσογείου. Για το φιλόδοξο σχέδιό τους οι Γερμανοί εξανάγκασαν σε εργασία εκατοντάδες ντόπιους που υπό την επίβλεψη τεχνικών κατασκεύασαν έναν πλινθόκτιστο δρόμο από το κοντινό χωριό Καστέλι έως τον Λαβύρινθο, ενώ άνοιξαν και δεύτερη μεγαλύτερη είσοδο. Οι Γερμανοί τεχνικοί τοποθέτησαν σιδηροτροχιές για βαγονέτα και υποστήριξαν τα τοιχώματα και τις οροφές για να μην καταρρεύσουν. Το 1944, όταν αποχώρησαν από την Κρήτη, ανατίναξαν τις εισόδους και μέρος του εσωτερικού του Λαβυρίνθου ώστε να μην έχουν πρόσβαση στα πυρομαχικά Συμμαχικές Δυνάμεις.

Λίγα χρόνια μετά, ελληνικές και ξένες εταιρείες ανέλαβαν τη διάνοιξη των στοών και επί μία πενταετία εκμεταλλεύτηκαν εμπορικά τα αποθέματα πυρομαχικών.

Όταν οι εταιρείες έφυγαν από την περιοχή, δράση ανέλαβαν οι ντόπιοι μέχρι το 1961, οπότε ο ελληνικός στρατός σφράγισε τις δύο εισόδους λόγω έκρηξης πυρομαχικών κατά την οποία έχασαν τη ζωή τους εντός του σπηλαίου 4 νεαροί Κρητικοί.